Wat als het grote gedeelte van het ziekenhuispersoneel uitvalt? Wat als er geen ruimte meer in het ziekenhuis is? Wat als er een tekort optreedt aan medische middelen? Wat als ik corona krijg?
Allemaal gedachten die door mijn hoofd spoken. Wetende dat onder ‘wat-als’ gedachten vaak een gevoel van onrust en angst zit. Het bijhouden van het nieuws maakt me niet direct geruster. De dodenaantallen vliegen om mijn oren. De landen die lock-down gaan ook. Hoewel ik het corona virus serieus neem en geloof dat het essentieel is om de maatregelen op te volgen, vraag ik mij ook af of er een ware angstoorlog aan het ontstaan is.
In het brein is de gevoeligheid voor angst terug te vinden. De amygdala (het rode puntje in de afbeelding) is heel gevoelig voor angst. Het verschilt per persoon hoe gevoelig. Meestal wordt de amygdala ‘gecontroleerd’ door het voorste gedeelte van het brein (frontale cortex). Onder invloed van stress, valt deze controle voor een groot gedeelte weg wat ervoor zorgt dat gedrag impulsiever wordt. Dit gedrag is vaak te herleiden naar een vecht, vlucht of bevries reactie.
Kijkend naar het corona virus zijn er mensen die gaan hamsteren (vecht reactie), mensen die bewust het nieuws ontwijken en geobsedeerd kunnen raken door de regels (bevriezen) en sommigen blijven gerust hun verjaardag vieren ondanks de RIVM richtlijnen (vlucht reactie). Meestal treedt bevriezen op als de angst zo heftig is dat het onmogelijk wordt om nog maar te kunnen reageren. Het is niet zo dat iemand in elke situatie op dezelfde manier reageert op angst. Vechten, vluchten en/of bevriezen kan afwisselend optreden in verschillende situaties. Wanneer je met meerdere mensen in één huis woont die allemaal een andere angstreactie hebben, kan dit voor wrijving zorgen. Iemand in een vecht reactie botst met iemand in een bevries reactie.
Het is heel makkelijk de aandacht van mensen te krijgen door boodschappen uit te zenden die bang maken. In hoeverre speelt dit gegeven een rol in de informatie die wij op ons afkrijgen in de media? De één heeft een nog heftiger bericht over corona dan de ander. Er duiken ideeën op over complot-theorieën en ernstige tekorten in ziekenhuizen. Elkaar bang maken is ook niet moeilijk. Door stress wordt de amygdala minder gereguleerd en wordt het zo goed als onmogelijk om nog rationeel te reageren.
Mijns inziens mag je jezelf beschermen tegen alle angstcommunicatie. Zeker voor een hoogbegaafd persoon is de ernst van een situatie vaak goed voelbaar en kan de wereld momenteel heel onveilig voelen. Angstcommunicatie levert vooral extra stress op. Voor jou als (hoogbegaafde) volwassene is het belangrijk om stil te staan bij je eigen emoties (rondom corona). Je hoogbegaafde kind gebruikt jouw emoties vaak als spiegel en voelt haarfijn aan of wat je zegt overéénkomt met wat je uitstraalt. Praat met elkaar over de emoties en eventuele angsten die er zijn. Angst is een heel normale reactie waartegen niet hoeft te worden gevochten. Geef je hoogbegaafde kind erkenning voor zijn of haar gevoel zodat hij of zij niet alleen komt te staan met zijn of haar gevoel.
Wees eerlijk naar de mensen om je heen over de impact in je gezin, ook als het even teveel wordt. Het is logisch als zo nu en dan ook bij jou als ouder een heftige reactie tevoorschijn komt. Erkenning naar jezelf en van anderen kan helpen om ruimte voor jezelf te creëren.
Vergeet niet de enorme veerkracht die je als hoogbegaafde hebt en kan aanboren!
Behoefte aan afleiding? Ga op zoek naar 10 (nieuws-)berichten die niet over corona gaan en ‘positief’ zijn.
Deze blog is geschreven door Arja Roeleveld, psycholoog bij GelukkigHB