Er wordt tijdens deze pandemie veel gevraagd van kinderen en ouders/opvoeders
- fysieke afstand houden van anderen
- niet naar school kunnen
- leren via internet
- thuiswerkende ouders
- ouders die hun baan verliezen
- overbelaste ouders in vitale beroepen
- geldzorgen van ouders
- andere routines
- continu aanwezig zijn in huis met het gezin
- de angst voor ziekte
De kans om ziek te worden of de kans dat geliefden ziek worden kan angstgevoelens, het verlies van controle, verdriet en negatieve gedachten oproepen.
Hoogbegaafde kinderen en volwassenen ervaren intense emoties. Door de niet-normale situatie kunnen deze intense emoties extra intens worden ervaren en geuit.
De cognitieve ontwikkeling bij hoogbegaafde kinderen loopt ver voor, wat betekent dat cognitief veel begrepen wordt van het corona virus. De emotionele en sociale ontwikkeling is echter op vrijwel normaal niveau. Deze asynchrone ontwikkeling en de intensiteiten van hoogbegaafde kinderen kunnen leiden tot het bedenken van de slechtste scenario’s met alle emoties van dien. De emoties kunnen er uitzien als angst, boosheid, weerstand, vermoeidheid, uit-tunen, frustratie en verveling. Basis van al deze emoties is verdriet en onzekerheid.
Om de hoogbegaafde kinderen te ondersteunen wordt een specifiek appèl gedaan op de ouders/opvoeders van hoogbegaafde kinderen:
- heb veel geduld
- steunen in plaats van straffen
- help stress te herkennen en ermee om te gaan
- geef knuffels en liefde
- focus met de kinderen op de dingen die ze kunnen controleren
- zorg voor correcte informatie van betrouwbare bronnen
- neem de gevoelens van het kind serieus en praat er over
- maak een dagschema zodat er een goede routine ontstaat
Kinderen kunnen over een aantal zaken zelf de controle hebben:
- handen wassen
- afstand houden
- leuke dingen doen waar je blij van wordt zodat je veerkrachtig blijft
- vriendelijk zijn naar anderen
- contact met vrienden en familie onderhouden via social media, telefoon of post
- gezond eten
- de natuur in gaan met ouders
- sporten en bewegen
- iets liefs doen voor anderen zoals bv een tekening maken of een kadootje voor de deur zetten.
Hoogbegaafde kinderen kunnen per leeftijd een verschillende reactie hebben op een crisis. Het is belangrijk om de fysieke en mentale gezondheid van uw kind goed in de gaten te houden. Wees niet bang om hulp in te roepen als het gedrag van uw hoogbegaafde kind te intens wordt en het teveel gaat vragen van u als opvoeder.
Hieronder vindt u een overzicht met daarbij de hulp die aan een kind geboden kan worden.
| Reactie hoogbegaafd kind 3-5 jaar | Hulp opvoeder |
| Bang zijn om alleen gelaten te worden | Bied voorspelbaarheid door structuur |
| Terugval in zindelijkheid, slaappatroon en eetpatroon | Vertel ruim van te voren wat er gaat gebeuren in de nieuwe routine |
| Terugval in taalgebruik | Vertel ruim van te voren wat er gaat gebeuren in de nieuwe routine |
| Uitdagend gedrag | Bied leuke en creatieve spelactiviteiten aan |
| Reactie hoogbegaafd kind 6-8 jaar | Hulp opvoeder |
| Huilt veel en trekt zich terug | Help gevoelens te identificeren en uiten |
| Wil helpen en het goed doen | Vertel ruim van te voren wat er gaat gebeuren in de nieuwe routine en waardeer de hulp van je kind |
| Intense emoties omdat de woorden om zich uit te drukken ontbreken | Bied 1-op-1 contact om te ondersteunen in de verwerking van emoties |
| Terugval in zelfredzaamheid | Speel samen, beweeg samen en wees creatief |
| Reactie hoogbegaafd kind 9-12 jaar | Hulp opvoeder |
| Voelt zich machteloos, boos | Praat over gevoelens en normaliseer deze |
| Psychosomatische klachten als hoofdpijn en buikpijn | Praat over gevoelens en normaliseer deze |
| Problemen met schoolwerk | Maak samen een schema |
| Maakt zich zorgen over de gezondheid en veiligheid van anderen | Voorzie in de mogelijkheid tot videobellen en chatten |
| Slaap- en eetstoornissen | Bied een voorspelbare routine aan en creëer zoveel mogelijk regelmaat |
| Zoekt informatie op over COVID-19 | Zorg voor betrouwbare informatie en praat er samen over. |
| Reactie hoogbegaafd kind 13-18 jaar | Hulp opvoeder |
| Problemen met schoolwerk | Praat over gevoelens en luister naar de klachten |
| Trekt zich terug en laat depressief gedrag zien | Respecteer de gevoelens. Wees eerlijk over die van jezelf zonder je kind ermee te belasten |
| Boos en laat ongezond gedrag zien | Respecteer de gevoelens. Wees eerlijk over die van jezelf zonder je kind ermee te belasten |
| Verdrietig om het verlies van lestijd op school en angst om achter te raken | Maak samen een schema |
| Maakt zich zorgen over de gezondheid en veiligheid van anderen | Voorzie in de mogelijkheid tot videobellen en chatten. Zorg voor betrouwbare informatie en praat er over |
| Slaap- en eetstoornissen | Bied een voorspelbare routine aan en creëer zoveel mogelijk regelmaat |
| Tobt over onvermogen om te helpen | Zoek samen naar passende mogelijkheden en help deze uit te voeren |
Bovenstaande tekst kun je hier downloaden in pdf vorm
Inspiratie voor dit document was de tip-sheet van www.nagc.org
